Pendname

Bu eser, sadece Müslümanlara değil; her din, her mezhep ve her meşrepten bütün insalığa seslenen insanca yaşama rehberidir. Doğruluğu, güzelliği ve mutluluğu arayan herkesin ruhunu yıkayıp sükûna erdiren bir pınardır. Ferîdüddîn Attâr hazretleri, evrensel çapta bir sûfîdir. O yüzden de seslenişiyle bütün insanlığı kucaklar."Evlâdım, insanlara sert konuşma yoksa sana sırt çevirirler. İyi günlerinde başkasına yardım edersen, dar günlerinde o da senin imdadına koşar. Öfkesini tutmak, yüce ruhlu insanın harcıdır. Aşağılık biri olmak istemiyorsan, aşağılık birinden bir şey isteme! Birlikte yaşadığı insanlarla geçinmeyi bilmeyenin yoldaşı, sıkıntı ve ızdıraplarla dolu günlerdir. Ruhun üzüntülerle dolsun ve kıvransın istemiyorsan, hiçbir kalbi kırmamaya bak! Bir toplantıda insanların seni dinlemediklerini görürsen, yüzlerce sözün dahi olsa sakın söyleme!"

Kitap, tasavvuf alanında verilmiş en önemli eserlerden biri olan Mantıku't-Tayr'ın müellifi Ferîdüddîn Attâr'ın, bu kez daha doğrudan öğütlerle anlattığı bir nasihatler kitabı. Nefsi kırmanın yolları, susmanın faziletleri, bedbahtlığa yol açan şeyler, dört erdem, mutluluğun yolları, selamete ermenin çaresi gibi insanın manevî gelişim ve tekâmül noktasında açılması lazım gelen kilitleri arz eden başlıklar çerçevesinde Attâr; kısa fakat mana olarak oldukça derin öğütler veriyor.

Eser, İslam irfan ve maneviyat dünyasının en önemli isimlerinden Ferîdüddîn Attâr Hazretlerinin Mantıku't-Tayr isimli en çok bilinen sembolik eserinden sonra çok bilinen eserlerinden biri. Burada kullanılan dil, fazla sembolik olmamakla beraber günümüzde "nasihat" olarak algıladığımız iğneleyici ya da emredici türedi dil ile de uzaktan yakından alakalı değil. Attâr burada kadim kültüre dayanan dil kullanımı ve maneviyat eğitimi çerçevesiyle alabildiğine naif, zarif ve okurun gönlüne hitap eden bir tonda insanın hakikat arayışında nelere dikkat etmesi gerektiğinden, ne gibi olasılıklarla karşılaşabileceğinden bahsediyor. Bilindiği üzere tasavvufta bâtın önemlidir ve zâhir buranın yansımasıdır, hayatın hiçbir alanı ise birbirinden bağlantısız değildir. Bu manada Attâr, kişisel eğilimlerin toplumsal ilişkilere aksettiğini bildiğinden bu maneviyat arayışında toplumdaki fertlerin birbirleriyle münasebetlerine de değinerek günümüzün dünyasına, asırlar aşan bir yol gösterici eser sunmuş oluyor.