Kalbin Halleri

Bir grup İbrahim b. Ethem'e, "Dua edin icabet edeyim." ayeti varken dualarının niçin icabet edilmediğini sordu. O da: "Çünkü kalpleriniz ölüdür." dedi. Onlar kalpleri öldüren şeyin ne olduğunu sordular. İbrahim b. Ethem de bunun sekiz sebebi olduğunu söyleyerek saymaya başladı: Allah'ı bildiniz fakat hakkını yerine getirmediniz. Kuran okudunuz fakat sınırlarına uymadınız. Allah ve resulünü sevdiğinizi iddia ettiniz fakat sünnetiyle amel etmediniz. Ölümden korktuğunuzu iddia ettiniz fakat ona hazırlık yapmadınız. Allah şeytanın sizin düşmanınız olduğunu söyledi fakat siz isyan fiillerinde ondan yardım aldınız, ateşten korktuğunuzu iddia ettiniz fakat bedenlerinizi onun içine attınız. Cenneti istediğinizi söylediniz fakat onun için amel etmediniz, yataklarınızdan kalktığınızda kendi ayıplarınızı arkanıza atıp insanların ayıplarını göz önüne serersiniz. Rabbinizi aldatmaya kalktınız, O da size niye cevap versin." Nizamiye medreselerinin şöhretli, parlak baş müderrisi iken dünyanın aldatıcı bütün alayiş ve şatafatına sırt çeviren büyük âlim… Uzun yıllar çile, uzlet ve halvet hayatı yaşadıktan sonra bambaşka bir insan olarak ortaya çıkan bir mürşid-i kâmil… On asırdır sadece Müslüman dünyada değil Batı’da da karşılık bulan Muhteşem Gazzâlî’nin “tatlı su kaynağı” olan Kur’an, Sünnet ve selef-i sâlihînin örnek hayatlarından derleyerek istifadeye sunduğu ölümsüz eseri İhyâu Ulûmuddin’in Mühlikat bölümünden iktibas edilen ilk kitap Kalbin Halleri adeta kalbimize taht kurarak, melun şeytan ve nankör nefsin geçici saltanatlarına son veriyor! Toplumun her kesiminden her ferdin ihtiyacı olan bu müessir nasihatler ahirette lazım olacak azığı önümüze koyuyor… Abdullah Y. İslamoğlu’nun akıcı ve herkesin anlayabileceği çevirisiyle Sufi Kitap, Büyük Gazzâlî’yi daha geniş kitlelerin istifadesine sunmanın heyecanını yaşıyor.

Bu kitap İhya serisi içerisinde insanı felaket ve helakete götüren şeytanın iğvaları, nefsin arzuları ve şehvetleri karşısında bir müminin kalbinde takvayı tahkim eden Mühlikat kitabının ilk bölümüdür. Okuyan her hassas gönlün üzerinde müthiş bir tesir hasıl eden bu kısa hacimli kitap, kalbinin derinliklerine vâkıf, şeytanın hilelerine ve nefsin hevesâtına karşı da hazırlıklı olmak isteyen herkesin yanı başından ayırmaması gereken eserlerden biridir.

Kalbin Halleri kitabı İhya serisi içerisinde Mühlikat bahsinin ilk kısmı olup insanın manevi anlamda en mühim latifesi olan kalbi ele alır. Bir cerrah titizliğiyle kalbin ruhani ameliyatının yapıldığı bu eser, sağlıklı olduğu zaman bütün ruhunun ve bedenin sıhhat kazandığı kalbin nefis ve şeytan karşısındaki konumuna odaklanır. Şeytan ve avanesinin binbir oyun ve hilesine karşı kalbin savunma stratejisi bütün taktikleriyle ortaya konulur. Kalp sahrasında şehevi ve şeytani güçlere karşı harbin nasıl olacağı, en küçük detaylarına kadar izah edilir. Nizâmiye medreselerinin ihtişamlı müderrisliğinden el etek çekip uzlet ve halvette yıllar geçirip büyük bir mürşid-i kâmil olarak zuhur eden Hüccetü'l-İslam Gazzâli kalbin kuytu köşelerini ve ücra noktalarını o kadar maharetle anlatıyor ki insan bu ebediyet yolculuğunda dikkat ve teyakkuzla hareket etmesi gerektiğini idrak ediyor.