Egemenlik Üzerine

Bodin siyasal düşünce tarihine “egemenlik” kavramını hediye etmesi ile bilinir. Politik arenaya bugünden baktığımızda egemenlik mefhumundan uzak bir yönetim erkini tahayyül edemez ve Bodin’in katkısının ne olduğunu tam olarak idrak edemeyebiliriz. Oysa kilisenin ve feodal siyasi yapıların hâkimiyeti altında geçen Orta Çağ boyunca Avrupa’da monarkın/hükümdarın iktidarı mutlak olmaktan uzaktır. Modern ulus-devletlerin bir önceki safhası olan mutlakıyetçi devletlerin ortaya çıkışında Bodin’in kavramsallaştırdığı egemenlik düşüncesi önemli ve ideolojik bir rol oynamış, kamu hukukunun bilimsel bir disiplin haline gelmesine yardımcı olmuştur._x000D_ Egemenliğin bölünemezliği ve erkin hükümdarda temerküz etmesinin devletin asli koşulu olduğu fikri, bugünden baktığımızda uygulanamaz derecede katı ve mutlakıyetçi görünse de sonraki yüzyılların anayasal ve idari tartışmalarına zemin hazırlamış ve kuvvetler ayrılığı, hukuk devleti, sivil toplum, insan hakları gibi egemenliğe ilişkin istisnai hallere dair tartışmalara da alan açmıştır._x000D_ Cambridge Üniversitesi Yayınlarının Batı Siyaset Düşüncesi Klasikleri serisinde yer alan ve Reha Kuldaşlı çevirisiyle Türkçeye kazandırılan Egemenlik Üzerine, Bodin’in başyapıtı olan Devletin Altı Kitabı’nın dört bölümünden oluşmakta ve modern bir siyasal kavram olan egemenliğin kurumsallaşma tarihi üzerine nitelikli bir tartışma sunmaktadır.

Egemenlik siyaset biliminin en çok tartışılan konularından bir tanesidir. Tarihte ilk kez Jean Bodin tarafından kavramsallaştırılmış ve devletin iktidarı ile ilişkilendirilmiştir. Devleti büyük bir aileye benzeten, mülkün aileye, egemenliğin ise yöneticiye ait olduğunu savunan Bodin’in bu eseri literatürde bir başyapıt sayılmaktadır. Felsefe tarihinin önemli metinlerini tercüme eden Reha Kuldaşlı tarafından dilimize kazandırılmıştır.

Bodin siyasal düşünce tarihine egemenlik kavramını armağan etmesi ile siyaset felsefesine önemli bir katkıda bulunmuştur. Orta Çağ siyasi-dini iktidar yapılanmasından modern devletlere giden süreçte monarşiyi hukuki ve felsefi temeller üzerine oturtmuştur. Bodin’in -bugünden baktığımızda- katı ve mutlakiyetçi görünen egemenlik anlayışı tarihi çizgide hüküm ifade etmiş, bugünü ilgilendiren yanıyla kuvvetler ayrılığı, hukuk devleti, sivil toplum, insan hakları gibi egemenliğe ilişkin istisnai hallere dair tartışmalara da alan açmıştır.