Denizler Fatihi Piyale Paşa

Gerekdür gayret itmek râh-ı dinde Kim olmamış ola hiçbir karinde   Bilün erkek koyun kurbân içündür Bu meydân-ı eren merdân içündür   Ne denlü güçlü ise ehl-i tuğyân Bizümledür dü‘â-yı Şeh Süleymân Piyale Paşa  Kanunî Sultan Süleyman dönemi Osmanlı’nın denizdeki başarılarının zirvesini teşkil eder. Bu dönemde Barbaros Hayreddin Paşa’dan Turgut Reis’e, Oruç Reis’ten Piyale Paşa’ya kadar birçok denizci yetişmiş ve bunlar, Osmanlı donanmasını deryalarda tek söz sahibi haline getirmişlerdir.    Denizler Fatihi Piyale Paşa adlı bu eser, Kanunî döneminin Barbaros Hayreddin Paşa’dan sonra en büyük Kaptan-ı deryası Piyale Paşa’yı ve onun en önemli seferlerinden biri olan ve Akdeniz’deki Osmanlı hâkimiyetini sağlamlaştıran Cerbe Zaferi’ni anlatmaktadır. Bu çalışmanın bir kısmı, dönemin önemli âlimlerinden Şaban Nidâî’nin, orijinal nüshası Londra’daki British Library’de bulunan Cerbe Kalesi Fetihnâmesi adlı eserinin Osmanlı Türkçesine çevirisinden oluşmaktadır.   “Kayı” dizisiyle Osmanlı Tarihi’ni herkese sevdiren Prof. Dr. Ahmet Şimşirgil ile İbrahim Pazan’ın hazırladığı bu eserde, nefis bir hatla yazılmış fetihnamenin tıpkıbasımı da yer almaktadır. Eser bu özelliği ile Osmanlı Türkçesini öğrenmek isteyenlerin başucu kitaplarından biri olacağı gibi, pek az çalışmanın yapıldığı Osmanlı Deniz Tarihi alanında da büyük bir boşluğu dolduracaktır. 

Osmanlı Tarihi alanında söz sahibi tarihçi Ahmet Şimşirgil ve İbrahim Pazan orijinal nüshası British Museum’da bulunan dönemin en önemli tabiplerinden Şaban Nidaî tarafından manzum bir şekilde yazılmış Cerbe Fetihnamesi üzerine uzun süre emek verdiler. Cerbe Fethiyle beraber dönemin en önemli denizcilerinden Piyale Paşa’nın da detaylı bir şekilde anlatıldığı bu eser, Türk deniz tarihi alanında bir boşluğu doldurmaktadır.

Kitabın yazarı Ahmet Şimşirgil Osmanlı Tarihi alanında söz sahibi, etkili ve önemli bir tarihçi. İbrahim Pazan ile birlikte yazdığı bu eserle adını pek çok defa duyduğumuz fakat kendisi ve başarıları hakkında çok az bilgiye sahip olduğumuz Piyale Paşa'yı ve yine önemli bir deniz zaferimiz Cerbe Zaferi'ni daha iyi anlayacağız. Orijinali British Museum'da bulunan Cerbe Fetihnamesi üzerine inşa edilen bu kitap, Osmanlı denizcilik tarihinde önemli bir eksiği dolduruyor.