Çehrin Kuşatması 1678

  Askerî tarihçi Kahraman Şakul, 1683 Viyana Bozgunu’na giden sürecin arka planını anlatmaya, büyük mağlubiyet öncesi kazanılan zaferlerin haritasını çıkarmaya devam ediyor. 1678 Çehrin Kuşatması, Osmanlıların Ukrayna’yı Moskoflara bırakmamasının hikâyesi aslında. Şakul, günümüzde yeniden bir savaş alanı olan Ukrayna’nın geçmişteki Türk seslerini takip ediyor. IV. Mehmed zamanında, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın 1678’de gerçekleştirdiği ve Çehrin Kalesi’nin alınmasıyla neticelenen bu sefer, Osmanlıların Ukrayna bozkırlarında Ruslara karşı kazandıkları galibiyetin adı. Kalemiyle askerin çadırına giren Şakul, ordunun insan tarafına dikkat çekiyor. Bu çalışmada; tarih, sadece kronolojik tekrarlardan ibaret değil. Sayfaları çevirdikçe karargâhın gerilimine, ordunun psikolojisine, bazı dinî beklentilere yakından tanıklık edeceksiniz. Yazar, birbiriyle ilgili anlatıları bir bağlam içinde aktarıyor. 1683 II. Viyana Kuşatması’nın replikası olan Çehrin’de gövde gösterisi yapan Osmanlı ordusu, ne oldu da beş sene sonra travmatik bir yenilgi ile karşılaştı? Kara Mustafa Paşa’nın taktiği Çehrin’de parlak bir galibiyete dönüşürken; Viyana’da neden hezimet getirdi? Bu ve benzeri soruların cevaplarını bulacağınız, arkeolojik bir titizlikte hazırlanan eser, dönemin kaynaklarını, görsel hafızasını, yalın ve akıcı bir üslupla okura sunuyor. Kitapta geçen şu cümlenin peşinde geçmişin geçip gitmediğine, güncelliğini her daim muhafaza ettiğine şahit olacaksınız: “IV. Mehmed, Moskofların ‘Ukrayna mülkü’ Çehrin’i işgal etmelerini karşılıksız bırakmayacağını ilan ediyordu.” Kahraman Şakul, 1663 Uyvar Kuşatması, 1672 Kamaniçe Kuşatması çalışmalarının ardından “Görsel Osmanlı Savaş Tarihi” koleksiyonuna bir yenisini daha ekliyor: 1678 Çehrin Kuşatması!  

Görsel Osmanlı Savaş Tarihi adlı yeni serimiz, savaş tarihi alanında Türkiye’de önemli isimlerden biri olan Kahraman Şakul tarafından hazırlanıyor. Yazar, 17. yüzyılda Osmanlı kurmay aklının fotoğrafını çekiyor. Tamamı renkli, büyük ebat, mat kuşe kağıt ve birbirinden orijinal görsellerle hazırlanan bu çalışma, askerî tarih okuyucularına bambaşka bir okuma zevki sağlayacak.

Bu kitap, 19. Osmanlı padişahı, IV. Mehmed devrinde, Ruslarla ilk kez büyük bir savaşta karşı karşıya gelen Osmanlıların, tarihin kıyısında kalmış zaferini anlatıyor. Çehrin Kuşatması sonrası Rus Çarlığı’yla Osmanlı İmparatorluğu arasında, ilk resmî mutabakat olan Bahçesaray Anlaşması imza edildi. Kahraman Şakul, ağırlığını Kıta Avrupası’nın içlerinde hissettiren Osmanlı ordusunun röntgenini çekiyor. Evet, Kamaniçe; Osmanlılar için Avrupa kuşatmalarının tahlil sahası olmuştu. Osmanlı kurmay aklı bu analizin sonucunda Çehrin Kuşatması sonrası evine zaferle döndü.