Büyük Oyun

"Kuran-ı Kerim yok edilmedikçe Avrupa’ya barış gelmeyecektir" William Ewart Gladstone 19. YÜZYIL... Kırım Savaşı'nda karşınıza çıkar. Eflak ve Boğdan’ın bağımsızlık mücadelesinde karşınıza çıkar. Bulgaristan olaylarında, Mısır’ın işgalinde karşınıza çıkar. Ermeni sorununun uluslararası alana taşınmasında, Yahudilerin Filistin’e yerleştirilmeleri sürecinde de karşınıza çıkar. O, Türkleri Avrupa'dan atmaya çalışan bir Haçlı Savaşçısı... O, İngiltere Başbakanı William Ewart Gladstone. Uzun yıllar Sultan Abdülaziz ve Abdülhamid'le mücadele eden, Osmanlı Devleti'ni yıkma planları yapan İngiliz siyasetçi... 19. Yüzyıl emperyalizmin doruk noktasında uygulandığı bir yüzyıldı. Batılı devletlerin aralarında yaptıkları bu emperyal mücadele yine Avrupalı tarihçiler tarafından “BÜYÜK OYUN” olarak tanımlandı. Hiç şüphesiz emperyal politikalarının odağında Osmanlı Devleti bulunuyordu. İngiltere’nin dış politikasını değiştirerek Osmanlı Devleti’ni yıkıma sürükleyen en önemli isim ise William Ewart Gladstone oldu. Prof. Dr. Taha Niyazi Karaca uzun yıllar Gladstone'u araştırdı, öğrencilik yıllarını, üniversite eğitimini, politik yaşamını inceledi ve en önemlisi Osmanlı Devleti'nin parçalanmasındaki rolünü tüm detaylarıyla yazdı. Bir imparatorluğun yıkılışının nedenlerini görmek ve 19. yüzyılda çizilen ve günümüze kadar gelen yeni dünya düzenini anlayabilmek için BÜYÜK OYUN'u mutlaka okumalısınız.

Kitapta konu edilen Gladstone, 19. yüzyıl dönemi politikalarını anlamak için mutlaka bilinmesi gereken bir figür. Karaca, Türkçe literatürdeki bu eksikliği iyi tespit etmiş ve sadece Türk kaynaklarına bağlı kalmadan bu alanda iyi işler çıkaran Avrupalı tarihçilerden ve Gladstone’un mektupları gibi oldukça değerli birinci el kaynaklardan yararlanarak bu emsalsiz eseri yazmıştır.

Taha Niyazi Karaca, İngiltere Başbakanı Wiliam Ewart Gladstone'u son dönem Osmanlı tarihi için çok önemli görüyor. Kendisi; Kırım Savaşı, Bulgaristan olayları, Mısır'ın işgali ve Ermeni olayları gibi Osmanlı için hayati sorunların arkasındaki kişi. Ancak Karaca, Türk kaynaklarında araştırma yapmak istediğinde Gladstone'un ya bir iki satırla geçiştirildiğini ya da hiç bahsedilmediğini görüyor ve Türkçe literatürdeki eksikliği doldurmak için bu eseri kaleme alıyor. Gladstone ve II. Abdülhamid gibi zıt kutuplardaki iki şahsiyetin incelenmeden dönemin tam olarak anlaşılamayacağını savunan Karaca, Gladstone'un arşivi gibi birinci el kaynakları da kullanarak farklı bir tarih anlatısı sunuyor.