Balfour Deklarasyonu

İsmail Ediz’in kaleminden, Orta Doğu’da bir Yahudi devleti kurma düşüncesinin nasıl şekillendiğini Neoklasik Realizm teorisiyle açıklayan alanında öncü bir çalışma: Balfour Deklarasyonu: Yahudi Devletinin Kökenleri. 1917 Balfour Deklarasyonu’nu İngiliz hükümetinin ortaya çıkardığı bir karar olarak incelemeye alan eser, konuyu hem tarih hem de uluslararası ilişkiler perspektiflerinden değerlendiriyor. İngiliz arşiv belgelerini mercek altına alan kitap, günümüz araştırmalarında ihmal edilmiş yönleri, ara değişkenleri, İngiliz iç siyasetini ve dünyanın durumunu gözler önüne seriyor. Filistin’in jeostratejik konumu, İngiltere’nin savaş sırasındaki değişken durumu, Yahudilerin Çarlık Rusyası karşıtı tutumu, uluslararası ekonomik kriz, Amerikan-Yahudi sermayesine duyulan ihtiyaç, gizli ve sözlü yürütülen görüşmeler, nihayetinde kökünden değişen uluslararası dengeler…  Balfour Deklarasyonu: Yahudi Devletinin Kökenleri, Orta Doğu’yu çıkmaza sürükleyen ve Yahudi devletini adım adım inşa eden Balfour Deklarasyonu’nun tarihi. Geçmişi uluslararası ilişkiler metodolojisiyle okuyup çok boyutlu bir nedensellik kurgusu görmek isteyen okurlar için vazgeçilmez bir çalışma.

Tarihi uluslararası ilişkiler metodolojisiyle bir arada değerlendirerek alanında bir ilke imza atıyor. Arşiv belgeleri, haritalar ve fotoğraflar eşliğinde sürükleyici bir okuma tecrübesi sunuyor. İngiliz hükümetinin Orta Doğu’da Siyonizm'i desteklerken gözettiği çıkarları ele alıyor. Arthur Balfour, Lloyd George, Mark Sykes, Herbert Samuel gibi önde gelen diplomatların faaliyetlerini inceliyor.

Filistin’de Yahudi devleti kurma süreci 1948 yılında İsrail’in ortaya çıkmasıyla sonuçlansa da, sürecin arka planı durumun uluslararası ve tarihsel olarak anlaşılmasında son derece önemlidir. Nitekim Yahudi devletinin 1915’e kadar dayanan bir plan geçmişi vardır. 1917’de Balfour Deklarasyonu ile somut bir şekil kazanan süreç, İsmail Ediz tarafından profesyonellikle ele alınıyor. Çalışma, deklarasyonu sadece tarih bağlamında değil, bağımsız değişkenleri de göz önünde tutan neoklasik realist teori bağlamında inceliyor. Literatüre büyük bir katkı yapacak ve tarih kitaplıklarında en üst raflarda yer alacak bir çalışma.